Poznaj swoje prawa:
Jak działają polskie sądy?

Uwaga: kasacja to coś zupełnie innego niż apelacja …
Prezentacja podstawowych zasad działania sądownictwa powszechnego, powinna uwzględniać również wytłumaczenie dwóch często mylonych ze sobą pojęć. Mowa o apelacji oraz kasacji. W praktyce znacznie częściej wykorzystywana jest apelacja. Ten środek odwoławczy do sądu drugiej instancji, uniemożliwia uprawomocnienie się wyroku wydanego przez sąd pierwszej instancji. Apelacja funkcjonuje w ramach opisywanej już wcześniej zasady dwuinstancyjności polskich sądów powszechnych. Sąd rozpatrujący apelację (tzn. sąd okręgowy lub sąd apelacyjny), może utrzymać w mocy zaskarżone orzeczenie, zmienić zaskarżone orzeczenie lub przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia w pierwszej instancji.

Szukasz najlepszej lokaty? Porównaj oferty »
Apelacji nie wolno mylić z kasacją, czyli nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia występującym w ramach postępowania karnego. Kasacja do Sądu Najwyższego (SN), może dotyczyć każdego prawomocnego orzeczenia. Warto podkreślić, że SN w ramach kasacji nie zajmuje się rozpoznaniem okoliczności sprawy lub samej współmierności wyroku, lecz sprawdza sposób, w jaki sądy powszechne rozpatrywały daną sprawę karną. Sędziowie Sądu Najwyższego rozpatrujący kasację, mogą podjąć następujące decyzje: uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia w niższej instancji, uchylić zaskarżony wyrok i umorzyć całe postępowanie karne, uchylić zaskarżony wyrok i uniewinnić oskarżonego lub po prostu oddalić kasację.
Trzeba nadmienić, że w ramach prawa cywilnego występuje inny nadzwyczajny środek zaskarżenia. Mowa o skardze kasacyjnej od prawomocnego wyroku, która również jest kierowana do Sądu Najwyższego. Skarga kasacyjna najczęściej dotyczy sporów majątkowych o dużej wartości albo spraw z zakresu prawa pracy. Sąd Najwyższy w ramach skargi kasacyjnej (podobnie jak podczas rozpatrywania kasacji) bada jedynie, czy sądy niższych instancji właściwie stosowały przepisy. Sędziowie Sądu Najwyższego oprócz oddalenia skargi kasacyjnej, mogą:

• uchylić zaskarżone orzeczenie w całości lub części i skierować sprawę do ponownego rozpatrzenia
• uchylić wydane w sprawie wyroki oraz odrzucić pozew lub umorzyć postępowanie
• uchylić orzeczenie i samodzielnie orzec co do istoty sprawy

Konta osobiste z ponad 20 banków. Porównaj oferty »

Ostatni wariant jest możliwy, gdy wnioskowała o niego strona podważająca orzeczenie sądu niższej instancji.
Zobacz, jak przy pomocy skargi kasacyjnej można walczyć o emeryturę lub rentę »