Wybierz otwarty fundusz emerytalny, bo Cię wylosują!

– Co to jest ten OFE? Na jakich zasadach można do niego przystąpić? Jak to zrobić? – sypie pytaniami pani Małgorzata z Lublina. W marcu podpisała pierwszą w swoim życiu umowę o pracę, a w czerwcu dostała z ZUS taki właśnie list.

Otwarte fundusze emerytalne to tzw. drugi filar polskiego systemu emerytalnego. Działają od 1999 roku na podstawie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych z 28 sierpnia 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 139, poz. 934  z późniejszymi zmianami). Pracodawca odprowadza do ZUS składki na ubezpieczenie społeczne, a zakład ich część przekazuje do OFE. Według obecnego stanu prawnego, w 2013 r. jest to 2,8 proc. podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne płaconej przez pracodawcę, w 2014 r. będzie 3,1 proc., a w 2015 r. – 3,3 proc. Od 2017 r. OFE będą otrzymywać 3,5 proc. składki na ubezpieczenie społeczne.

Do OFE musi przystąpić każda urodzona po 31 grudnia 1968 r. osoba rozpoczynająca pierwszą pracę lub prowadzenie działalności gospodarczej, za którą odprowadzana jest do ZUS składka na ubezpieczenie społeczne. Nie muszą zapisywać się do funduszu studenci i uczniowie do 26. roku życia, którzy podjęli pracę w ramach umowy-zlecenia, umowy o dzieło lub rozpoczęli studia doktoranckie. Fundusz wybiera się samodzielnie spośród czternastu OFE działających w Polsce (na początku reformy emerytalnej było ich 21). Fundusz można zmienić. Zarówno przy pierwszym wyborze funduszu, jak i przy ewentualnej zmianie OFE warto sprawdzić, jak pomnażają one powierzone im pieniądze. Informacje o wynikach finansowych funduszy publikuje Komisja Nadzoru Finansowego na swojej stronie internetowej www.knf.gov.pl (link „Dane o rynku OFE”). Z punktu osoby zapisującej się do OFE (lub zmieniającej go) największe znaczenie mają wyniki osiągane przez fundusz w dłuższym okresie czasu oraz wysokość pobieranych przez niego prowizji i opłat za zarządzanie (informacje o również znajdują się na stronie KNF).

Dowiedz się jak odzyskać pieniądze z OFE »

Każdy członek funduszu ma w OFE swój indywidualny rachunek, na którym odnotowywana jest liczba posiadanych przez niego tzw. jednostek rozrachunkowych. Wartość jednostki ustalana jest każdego dnia roboczego w oparciu o wartość aktywów funduszu. Pozwala to członkowi funduszu na stały wgląd w wysokość zgromadzonych środków. Pierwsze świadczenia emerytalne ze zgromadzonego w nich kapitału OFE wypłaciły w 2009 roku. Na koniec marca 2013 r. emerytury z OFE otrzymywało ok. 2,8 tys. kobiet. Nie dostawały wiele: miesięcznie średnio niespełna 100 zł. Mężczyznom OFE zaczną wypłacać emerytury w przyszłym roku.

Teoretycznie OFE trzeba wybrać w ciągu siedmiu dni od podpisania pierwszej w życiu umowy o pracę lub rozpoczęcia działalności gospodarczej. Wiele osób jednak tego nie robi, bo albo zwyczajnie o tym obowiązku nie wie, albo macha na to ręką. Kto tego nie zrobi, dostaje – jak pani Małgorzata – pismo z ZUS wzywające go do wyboru funduszu emerytalnego w nieprzekraczalnym terminie do 10 lipca lub do 10 stycznia. Jeśli przypomnienie nie poskutkuje, osoba taka zostaje przydzielona do funduszu w drodze losowania. Komputer w centrali ZUS robi to dwa razy w roku: 31 lipca i 31 stycznia. W losowaniu najczęściej nie biorą jednak udziału te OFE, które dają największe zyski. A w ostatnim losowaniu, 31 stycznia br., wszystkie osoby – było ich 216 923 – przydzielono do jednego funduszu (to pierwszy taki przypadek w historii), wcale nie tego mającego najlepsze osiągnięcia w pomnażaniu pieniędzy przyszłych emerytów. W lipcu wylosowane osoby trafią wprawdzie, w równych proporcjach, do jednego z czterech OFE: Allianz, Nordea, Amplico i Warta, jednak lepiej wybrać fundusz samodzielnie niż zdawać się na łut szczęścia…

Jak zapisać się do funduszu? Od 2012 roku można to zrobić jedynie drogą korespondencyjną. Sposób najprostszy i najszybszy – przez internet. Odpowiednie formularze i wskazówki, jak je wypełniać, znajdują się na stronach poszczególnych OFE. Po wysłaniu wniosku w ciągu otrzymamy do podpisania „papierową” umowę o przystąpieniu do funduszu. Potem wraca ona do OFE, którego przedstawiciele podpisują ją i informują ZUS o tym, że zapisaliśmy się do konkretnego funduszu. Ale uwaga: umowa zostaje zawarta dopiero w dniu podpisania jej przez osobę reprezentującą OFE, dlatego – by dotrzymać terminu 10 lipca (lub 10 stycznia) – za załatwienie tej sprawy warto zabrać się co najmniej kilka dni wcześniej.