W trakcie ostatniego roku spółdzielcze kasy oszczędnościowo - kredytowe (tzw. SKOK-i) wielokrotnie znajdowały się w centrum uwagi branżowych mediów. To zainteresowanie dziennikarzy było spowodowane m.in. włączeniem krajowych kas do grupy podmiotów nadzorowanych przez KNF. Od pewnego czasu opinię publiczną polaryzują również doniesienia o kiepskiej kondycji finansowej SKOK-ów. Zwolennicy spółdzielczych kas twierdzą, że te instytucje wciąż są lepszym wyborem od banków zdominowanych przez obcy kapitał. Osoby prezentujące przeciwstawne poglądy niekiedy określają SKOK-i mianem „parabanków”. W rzeczywistości spółdzielcze kasy oszczędnościowo - kredytowe nie powinny być porównywane zarówno do banków jak i parabanków. Te bardzo specyficzne podmioty mają najwięcej wspólnego z … typową spółdzielnią.
Polskie kasy działają w wyznaczonych ramach prawnych …
Żadnych wątpliwości co do statusu krajowych kas nie pozostawiają obowiązujące przepisy. Ustawa o spółdzielczych kasach oszczędnościowo - kredytowych z dnia 5 listopada 2009 roku jednoznacznie wskazuje, że każdy SKOK jest spółdzielnią (patrz artykuł 2). W przypadku braku szczegółowych uregulowań osoby zarządzające kasami powinny kierować się ustawą prawo spółdzielcze. Wspomniany akt prawny znajduje zastosowanie m.in. w odniesieniu do bardzo licznej grupy krajowych spółdzielni mieszkaniowych.
Rodzime prawo dokładnie precyzuje zakres działalności kas oraz specyficzne zasady ich funkcjonowania (m.in. brak orientacji na wypracowanie zysku). Obecność szczegółowych regulacji zdecydowanie odróżnia SKOK-i od parabanków. Takie pozabankowe instytucje przyjmują depozyty wbrew obowiązującemu prawu albo prowadzą działalność pożyczkową, która podlega tylko nielicznym regulacjom.
SKOK-i powinny integrować niewielkie społeczności
W myśl obowiązującej ustawy spółdzielcze kasy oszczędnościowo - kredytowe mogą wykonywać szereg czynności, które są domeną banków. Do tej kategorii zalicza się: deponowanie środków pieniężnych, udzielanie pożyczek i kredytów, prowadzenie rozliczeń finansowych oraz pośredniczenie w zawieraniu umów ubezpieczenia (patrz artykuł 3 punkt 1 ustawy z dnia 5 listopada 2009 roku). Po uzyskaniu specjalnego zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego SKOK-i mogą oferować swoim członkom również tytuły uczestnictwa w krajowych i zagranicznych funduszach inwestycyjnych (patrz artykuł 3 punkt 1a ustawy z dnia 5 listopada 2009 roku).
Przyznanie wspomnianych uprawnień nie oznacza jednak, że kasy spółdzielcze powinny konkurować z bankami pod względem zasięgu rynkowego. Takie działanie stoi w pewnej sprzeczności z artykułem 10 ustawy o SKOK-ach. Mówi on, że członkami kas mogą być wyłącznie spółdzielcy, którzy posiadają już pewne powiązania o charakterze zawodowym lub organizacyjnym (np. pracownicy danego zakładu, członkowie stowarzyszenia, wspólnoty mieszkaniowej lub parafii).
Największe krajowe kasy liczą sobie nawet kilkaset tysięcy członków. Trudno przypuszczać, że tak licznych spółdzielców łączy jakaś jednolita tożsamość zawodowa lub organizacyjna. Wiodące SKOK-i rozwiązują wspomniany problem poprzez powoływanie „zewnętrznych” stowarzyszeń, które formalnie łączą wszystkie obsługiwane osoby. Takie działania mogą być skuteczne z prawnego punktu widzenia, ale mają niewiele wspólnego z pierwotną ideą spółdzielczości. Warto przypomnieć, że kładzie ona szczególny nacisk na integrację społeczności lokalnych i bezpośrednie uczestnictwo spółdzielców w podejmowaniu ważnych decyzji.
Komentarze
Właściciel serwisu eBroker.pl - Rankomat.pl nie weryfikuje opinii, recenzji czy ocen użytkowników zamieszczanych za pośrednictwem systemu Disqus, zarówno w zakresie ich rzetelności, jak i wiarygodności. Nie możemy potwierdzić, czy użytkownicy faktycznie korzystali z produktów i usług banków, firm pożyczkowych i Towarzystw Ubezpieczeniowych (TU) (za pośrednictwem portali należących do rankomat.pl lub bezpośrednio na stronie instytucji), których dotyczy opinia.
Jednocześnie informujemy, że w Serwisie publikowane są zarówno pozytywne, jak i negatywne komentarze.