Jakie są rodzaje funduszy inwestycyjnych?

"summary"> Graj na giełdzie z superniską prowizją
Otwórz konto maklerskie za 0zł

Fundusz otwarty, czyli opcja dla każdego

Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych w ramach swojej działalności muszą przestrzegać podziału ustalonego przez ustawę z dnia 27 maja 2004 roku. Wspomniany akt prawny przewiduje możliwość tworzenia:

Funduszy Inwestycyjnych Otwartych (FIO)
Funduszy Inwestycyjnych Zamkniętych (FIZ)
Specjalistycznych Funduszy Inwestycyjnych Otwartych (SFIO)

Głównym kryterium, które odróżnia wszystkie wymienione formy funduszy inwestycyjnych jest możliwość przeniesienia uprawnień przynależnych ich członkom. Jednostki uczestnictwa, które są emitowane przez FIO oraz SFIO nie podlegają zbyciu na rzecz osób trzecich. Takie ograniczenie nie ma zastosowania dla certyfikatów przyznawanych w ramach funduszu inwestycyjnego zamkniętego.

Ze względu na wspomniany zakaz zbywania jednostek uczestnictwa TFI jest zobowiązane do ich odkupu i umorzenia. W takim przypadku kwotę, którą otrzymuje uczestnik FIO lub SFIO określa się na podstawie aktualnej wyceny rynkowej (wartość odsprzedawanego pakietu = liczba umarzanych jednostek x (suma aktywów netto funduszu/liczba wyemitowanych jednostek)). Ostateczna wartość gotówkowej wypłaty jest korygowana o ewentualną prowizję za umorzenie oraz podatek od zysków kapitałowych (stawka 19%). Regulacje w zakresie obowiązkowego umorzenia i odkupu sprawiają, że liczba jednostek wyemitowanych przez fundusze otwarte lub specjalistyczne fundusze otwarte może podlegać dużym zmianom.

Częstotliwość odkupu określają zapisy zawarte w prospekcie emisyjnym danego FIO lub SFIO. Ustawodawca wymaga, aby taka zbiorowa transakcja była dokonywana przynajmniej raz w tygodniu. W przypadku FIZ towarzystwo funduszy inwestycyjnych nie jest zobowiązane do prowadzenia odkupu. Co więcej może ono wprowadzić ograniczenia w zakresie rynkowej odsprzedaży wyemitowanych certyfikatów. Wspomniane restrykcje dobrze korespondują z specyfiką funduszy zamkniętych, które są przeznaczone dla profesjonalnych inwestorów. Osoby fizyczne jako uczestnicy FIZ muszą wnieść minimalny wkład na poziomie 40 000 euro. Przekazane środki mogą być lokowane w mniej bezpiecznych aktywach.

Ograniczenia w zakresie minimalnej wpłaty nie dotyczą członków funduszy inwestycyjnych otwartych. Według założeń ustawodawcy FIO mają zaspokajać potrzeby szerokiej grupy nieprofesjonalnych inwestorów. Dlatego TFI w ramach funduszy otwartych nie mogą nabywać dużej liczby papierów wartościowych, które są obciążone znaczącym ryzykiem albo zostały wyemitowane przez jedną instytucję.

Specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte stanowią wariant przejściowy pomiędzy FIO oraz FIZ. Podlegają one mniej restrykcyjnym ograniczeniom w zakresie nabywania aktywów, jeżeli ich uczestnikami są przedsiębiorstwa lub prywatni inwestorzy, którzy wnoszą więcej niż 40 000 euro.

Poziom ryzyka to istotne kryterium podziału …

Osoby zainteresowane uczestnictwem w funduszach inwestycyjnych mogą się spotkać z klasyfikacją, która nie wynika z wymogów prawnych. Wypracowały ją krajowe towarzystwa funduszy inwestycyjnych. Ich klienci zwykle mają do wyboru następujące alternatywy:

fundusze rynku pieniężnego
główny element portfela inwestycyjnego: krótkoterminowe instrumenty rynku pieniężnego (do 100%)

fundusze obligacyjne
główny element portfela inwestycyjnego: rządowe, korporacyjne i samorządowe papiery dłużne (ok. 70% - 80%)

fundusze stabilnego wzrostu
główne elementy portfela inwestycyjnego: rządowe, korporacyjne i samorządowe papiery dłużne (ok. 60% - 70%) oraz akcje (ok. 30% - 40%)

fundusze zrównoważone
główne elementy portfela inwestycyjnego: akcje (ok. 60% - 70%) oraz rządowe, korporacyjne i samorządowe papiery dłużne (ok. 30% - 40%)

fundusze akcyjne
główny element portfela inwestycyjnego: akcje (ok. 80% - 90%)

Kolejność funduszy znajdujących się na powyższej liście nie jest przypadkowa. Zostały one uszeregowane według wzrastającego poziomu ryzyka finansowego. Zaprezentowana gradacja ryzyka ma bardzo ogólny charakter. Wiele zależy bowiem do dokładnych proporcji poszczególnych aktywów oraz ich specyfiki.