Nie donosimy tylko na... samych siebie?

"summary"> Problem podatkowy spędza Ci sen z powiek?
Skontaktuj się z Ekspertem Biznes-firma.pl

W roku 2012 do UKS-ów wpłynęło 6348 donosów – o 9,92 proc. więcej niż rok wcześniej (wówczas było ich 5775), w roku 2013 – 6972 (wzrost o 9,83 proc.). W minionym roku, w porównaniu do 2012 r., zmniejszyła się liczba donosów tylko do czterech urzędów, do pozostałych dwunastu wpłynęło ich więcej niż w poprzednim roku. Procentowo wzrost największy był w Lublinie (o 38,8 proc.) i Warszawie (o 25 proc.). Szczegóły znajdują się w poniższej tabeli.

Donosów coraz więcej

Znacznie częściej niż do urzędów kontroli skarbowej „życzliwi” donoszą do urzędów skarbowych. Tylko US-y z woj. małopolskiego przyjęły w 2013 roku 3,3 tys. donosów. Większość z owych denuncjacji, kierowanych zarówno do UKS-ów, jak i do US-ów, okazuje się dla fiskusa nieprzydatna. Na przykład na podstawie otrzymanych przez UKS w Krakowie w latach 2011-2013 – odpowiednio – 295, 382 i 453 donosów, wszczęto ledwie 8, 17 i 4 postępowania kontrolne. Inspektorzy muszą jednak zająć się każdym doniesieniem, które do nich wpłynie. Bywa, że to, czego się dowiedzą, uzupełnia lub potwierdza już posiadaną przez nich wiedzę. Wiele informacji z donosów, nawet szczegółowo opisanych, opartych jest jednak tylko na domysłach i przypuszczeniach dotyczących potencjalnych oszustów podatkowych. Inne są nieprecyzyjne i ogólnikowe, częstokroć wręcz sygnalne. Donoszącym chodzi tylko o to, by zainteresować urząd firmą czy podatnikiem, bez szczegółowego określenia stawianych mu zarzutów. Zdarzają się donosy wyssane z palca.

"Obywatel RP" pomoże odzyskać miliony podatków

Czasem jednak donos przynosi budżetowi państwa wymierne korzyści. Sprawdzenie w 2013 r. informacji zawartych w donosie do UKS w Łodzi pozwoliło odzyskać ponad 1,1 mln zł podatku od towarów i usług. Jeszcze więcej, bo ok. 2,760 mln zł podatku VAT wyłudzonego przez firmy budowlane, odzyskał UKS w Katowicach. Natomiast opolski UKS odzyskał w zeszłym roku pieniądze od podatników prowadzących szkoły językowe, którzy sporządzali fikcyjną dokumentację będącą podstawą do wyłudzenia dotacji na rzekomo szkolonych na kursach uczniów.

„Życzliwe” informacje wpływają do UKS-ów telefonicznie, pocztą elektroniczną lub składane są osobiście. Najwięcej jednak ma postać listów, bardzo często pisanych odręcznie. Bywa, że z licznymi błędami. Niewielki procent listów pisanych jest tak nieczytelnym charakterem, że trudno je odczytać. Weryfikację nieraz utrudnia także styl piszącego. Zdarzają się donosy podpisane imieniem i nazwiskiem (nie zawsze prawdziwym), przeważają jednak anonimowe – bez podpisu w ogóle, lub podpisane ogólnikowo: „uczciwy”, „życzliwy”, „oszukany”, „obywatel RP”, „sąsiad”, „anonim” itp. Powód chęci pozostania anonimowym jest ogólnie znany: obawa przed wezwaniem do urzędu w charakterze świadka lub ujawnienia podatnikowi, kto na niego doniósł. Urzędy sprawdzają tylko zgłoszone nieprawidłowości, nie interesuje ich, kto je zgłasza. – Każdy donos jest rozpatrywany, przy czym na formalną odpowiedź mogą liczyć tylko informacje podpisane autentycznymi danymi – powiedział portalowi bankier.pl Bartosz Stróżyński, rzecznik bydgoskiego UKS.

Masz pytanie lub problem dotyczący podatków? Ekspert Biznes-firma.pl wyceni indywidualnie poradę i skontaktuje się z Tobą. Zgłoś się po pomoc

Tylko głupcy płacą podatki?

Bodźcem do złożenia donosu bywa najczęściej ludzka zawiść lub chęć zemsty, dlatego nie donosimy chyba tylko na samych siebie. Poza tym sąsiedzi donoszą na sąsiadów, skłócona rodzina, kochankowie i wspólnicy biznesowi na siebie, znajomi na znajomych, pracownicy na szefów i kolegów z pracy, przedsiębiorcy na konkurencję – możliwe są niemal wszystkie konfiguracje. Zdradzone lub opuszczone żony zarzucają w donosach ukrywanie dochodów mężom, zwłaszcza gdy ci nie płacą alimentów, albo nie chcą zgodzić się na podział majątku po ich myśli. Pretekstem do złożenia „informacji zewnętrznej”, jak nazywa donosy fiskus, dobry jest każdy przejaw nadmiernego bogacenia się: nowo zbudowany dom, kupiony nowy, drogi samochód, wyjazd na drogie wakacje itp. „Życzliwi” wątpią w legalne pochodzenie pieniędzy, domyślają się oszustw podatkowych, prowadzenia przez żyjących w dostatku nieopodatkowanej działalności gospodarczej. Dużo jest donosów od skrzywdzonych przez rzekomych oszustów podatkowych. W opinii piszących skargi do UKS-ów podejrzane jest posiadanie pieniędzy gdy się śpi do godz. 12, zapłacenie za turnus w uzdrowisku więcej niż ktoś inny („Skontrolujcie działalność uzdrowiska!” – wzywała wczasowiczka), a nawet zbytnie afiszowanie się z życiowym mottem brzmiącym: „tylko głupcy płacą podatki”.